Dzięki spółce akcyjnej przedsiębiorca może prowadzić swoją działalność gospodarczą. Rodzaj spółki, który wybierze, będzie sprawą mocno indywidualną. Zależną od tego, jaki cel chce osiągnąć, czy ma kapitał na start, czy chce ponosić dużą odpowiedzialność, czy nie.
Spółka akcyjna- czym jest?
Spółka ta jest kapitałową spółką handlową posiadającą osobowość prawną. Jej forma opiera się na obiegu akcji, które posiada akcjonariusz. Założyć ten rodzaj spółki może jedna lub więcej osób (osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna posiadająca osobowość prawną, ale niemająca zdolności prawnej). Wyjątkiem jest tutaj jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością- nie może założyć ona takiego rodzaju spółki.
Spółka akcyjna zobowiązana jest do płacenia podatku od dochodów osiągniętych w danym roku podatkowy. Spółka akcyjna musi prowadzić pełną księgowość, publikować roczne raporty finansowe oraz dokonywać audytów.
Założenie spółki akcyjnej
Aby założyć taki rodzaj spółki, należy zawrzeć umowę założycielską. Taka umowa składa się ze statutu, jednostronnego oświadczenia o przystąpieniu do spółki, zgody na brzmienie statutu oraz objęcie akcji.
Statut spółki akcyjnej jest dokumentem, gdzie prawa i obowiązki założycieli, akcjonariuszy i organów spółki, są ustalone.
Statut powinien zawierać:
- firmę i siedzibę spółki;
- przedmiot działania spółki;
- czas trwania spółki, jeśli jest określony;
- wysokość kapitału zakładowego;
- kwotę, która została wpłacona na pokrycie kapitału zakładowego przed zarejestrowaniem spółki;
- wartość nominalną akacji i ich liczbę ze wskazaniem czy są to akcje imienne, czy na okaziciela;
- liczbę akcji poszczególnych rodzajów, jeżeli będą występować w spółce;
- dane założycieli spółki;
- liczbę członków zarządu i rady nadzorczej.
Oprócz wyżej wymienionych w takim statucie można zawrzeć:
- minimalną/maksymalną wartość kapitału zakładowego;
- terminy i wysokość wpłat na akcje;
- postanowienia co do treści dokumentów akcji;
- uprawnienia rady nadzorczej.
Gdy sporządzimy umowę założycielską, kolejnym krokiem jest zarejestrowanie jej w rejestrze przedsiębiorców. Wpisu dokonuje się do Krajowego Rejestru Sądowego. Po zarejestrowaniu należy zgłosić dane uzupełniające do urzędu skarbowego. Są to m.in. takie dane jak numery rachunków bankowych, liczba pracowników, miejsce prowadzenia działalności, dane kontaktowe. Przy rejestracji spółce zostaje nadany numer NIP i REGON.
Firma spółki akcyjnej
Firma spółki to nic innego jak jej nazwa. W takiej nazwie można umieścić nazwisko czy pseudonim, gdy dzięki niemu można pokazać związek tej osoby z powstaniem/ działalnością spółki akcyjnej. W firmie spółki musi się znaleźć forma prawna prowadzonej działalności to jest ,,spółka akcyjna”. Dopuszczalne jest stosowanie skrótu ,,S.A.”.
Kapitał zakładowy
Ten rodzaj spółki przeznaczony jest raczej dla większych przedsiębiorstw.Jest to związane z wysokością kapitału zakładowego. Zgodnie z zasadami Kodeksu Spółek Handlowych wynosi on 100 000 zł. Taki kapitał dzieli się na akcje (udziały w spółce) o równej wartości. Wartość nominalna takiej akcji musi wynosić minimum 1 grosz. Takie akcje należą do akcjonariuszy i mogą stanowić przedmiot obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych. Wyróżniamy akcje imienne czy na okaziciela, aportowe i gotówkowe, zwykłe i uprzywilejowane.
Taki kapitał składa się z wkładów wniesionych do spółki. Wkładem takim mogą być pieniądze, jak i aporty (maszyny, budynki). W spółce akcyjnej wkładem nie może być praca lub inne usługi świadczone na rzecz spółki. Jeszcze przed zarejestrowaniem spółki musimy opłacić wkład pieniężny w wysokości 25% ich nominalnej wartości.
Odpowiedzialność akcjonariuszy
Za zobowiązania spółki akcjonariusze nie odpowiadają własnym majątkiem. To spółka akcyjna odpowiada całym swoim majątkiem. W praktyce akcjonariusz ryzykuje tylko swoim wkładem.
Prawa i obowiązki akcjonariuszy
Prawa:
- Prawo do uczestnictwa i zabrania głosu na walnym zgromadzeniu;
- Prawo do uzyskania informacji o działalności;
- Prawo do udziału w zysku spółki akcyjnej (prawo do dywidendy);
- Prawo do zarządzania posiadanymi akcjami.
Obowiązki:
- Obowiązek wniesienia pełnego wkładu na akcje spółki;
- Obowiązek zwrócenia wszelkich świadczeń w przypadku pobrania ich w sposób nienależny;
- Obowiązek wnoszenia świadczeń dodatkowych.
Organy spółki akcyjnej
Spółka akcyjna składa się z zarządu, zgromadzenia walnego akcjonariuszy, rady nadzorczej. Organy te ustanawiają się w aktach notarialnych, gdzie akcjonariusze wyrażają zgodę na zawiązanie spółki, treść statutu oraz objęcie akcji.
Zarząd w spółce reprezentuje spółkę wobec osób trzecich oraz prowadzi sprawy spółki. Członków zarządu powołuje rada nadzorcza. Składa się ona z minimum trzech członków. Walne zgromadzenie akcjonariuszy powołuje radę nadzorczą.
Rozwiązanie spółki akcyjnej
Rozwiązanie takie spółki jest związane z tym, że wspólnicy przestają dążyć do osiągnięcia wspólnego celu. Rozwiązanie spółki akcyjnej następuje:
- gdy zostaną spełnione przyczyny ustalone w statucie;
- gdy walne zgromadzenie wyda uchwałę;
- gdy spółka ogłosi upadłość;
- gdy zostaną spełnione inne przyczyny wymienione w Kodeksie spółek handlowych.
Rozwiązanie dokonuje się na drodze postępowania likwidacyjnego. Ostatni z członków zarządu są likwidatorami (ewentualnie mogą zostać ustanowieni przez sąd). Gdy spółka ogłosi upadłość, najpierw prowadzone jest postępowanie upadłościowe, a dopiero potem spółka zostaje rozwiązana.
W przypadku chęci rozwiązania spółki należy zakończyć jej działalność, podsumowując jej pracę. Dobrze jest podliczyć zyski i starty wynikające z działalności spółki.
Zalety spółki akcyjnej
Do zalet takiej spółki zdecydowanie należeć będzie możliwość pozyskania kapitału zakładowego poprzez emisję akcji. Fakt, że akcjonariusze odpowiadają za zobowiązania spółki wyłącznie wykupionymi akacjami, będzie zdecydowanie zachęcające. Do zalet należeć będzie również fakt, że w tego rodzaju spółce jest możliwość dziedziczenia.
Wady spółki akcyjnej
Istotną wadą będą wysokie koszty założenia i prowadzenia spółki. Obowiązek prowadzenia pełnej księgowości będzie niezwykle uciążliwy i kosztowny. Wysoki kapitał zakładowy może być odstraszający.
Tagi: spółka akcyjna, założenie spółki akcyjnej