Apelacją nazywamy odwołanie się od wyroku sądu lub instancji. Aby dokonać takiej apelacji, należy pilnować odpowiednich terminów. Dobrze by było także zapoznać się z odpowiednimi kwestiami formalnymi. Taką apelację składa się do sądu wyższej instancji. Możne dotyczyć postępowania cywilnego lub karnego.
Apelacja w postępowaniu cywilnym
Gdy sąd pierwszej instancji wyda wyrok, można się od niego odwołać do sądu drugiej instancji. Od wyroku sądu rejonowego odwołuje się do sądu okręgowego, w przypadku, gdy sądem pierwszej instancji był sąd okręgowy, wtedy odwołujemy się do sądu apelacyjnego.
W takim postępowaniu są pewne wymogi formalne (przewidziane dla pisma procesowego).
Taka apelacja powinna zawierać:
- oznaczenie skarżonego wyroku, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości, czy w części;
- zwięzłe przedstawienie zarzutów;
- uzasadnienie zarzutów;
- w razie konieczności powołanie nowych faktów lub dowodów;
- informację o zmianie lub o uchyleniu wyroku z zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany, lub uchylenia.
Gdy powołujemy nowe dowody lub fakty, musimy pokazać, że ich przytoczenie nie było możliwe w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji.
Ile trzeba zapłacić za adwokata?
Na wniesienie apelacji mamy określony czas. W postępowaniu cywilnym jest to okres dwóch tygodni od momentu doręczenia wyroku. Choć w przypadku przedłużenia czasu stworzenia pisemnego uzasadnienia wyroku, termin ten wydłuża się do trzech tygodni.
Sąd odwoławczy może:
- wyrok utrzymać w mocy w przypadku, gdy apelacja jest nieuzasadniona;
- dokonać zmiany wyroku sądu pierwszej instancji, gdy pozwolą na to zebrane dowody;
- uchylić wyrok i skierować sprawę sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia, gdy uważa apelację za słuszną, ale nie może zmienić wyroku;
- uchylić wyrok i umorzyć postępowanie, gdy stwierdzi niedopuszczalność postępowania.
Apelacja w postępowaniu cywilnym może zostać odrzucona. Zdarza się to w takich przypadkach, gdy apelacja jest spóźniona, nieopłacona lub gdy strona nie usunęła braków w wyznaczonym terminie.
Sąd odwoławczy nie może skazać oskarżonego, gdy sąd pierwszej instancji uniewinnił go, warunkowo umorzył postępowanie lub umorzył postępowanie. Taki sąd nie może również zaostrzyć kary poprzez wymierzenie dożywotniego pozbawienia wolności ani orzec surowszej kary pozbawienia wolności, jeśli zmienia ustalenia faktyczne.
Koszty apelacji powiązane są z rodzajem sprawy, w jakiej jest powoływana. I tak w przypadku np. sprawy rozwodowej jest to 600 zł, ale w przypadku spraw majątkowych jest to 5% od wartości przedmiotu zaskarżenia.
Apelacja w postępowaniu karnym
W przypadku procesu karnego oficjalnymi środkami odwoławczymi są apelacja i zażalenie. Warto tu dodać, że takie odwołanie przysługuje obydwu stronom procesu. W Polsce funkcjonuje dwuinstancyjny system apelacyjny, dlatego z sądu pierwszej instancji odwołujemy się do sądu drugiej instancji.
Aby wnieść taką apelację, należy złożyć wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku w ciągu 7 dni od daty ogłoszenia wyroku. Wtedy przysługuje nam 14 dni na złożenie apelacji (jest to termin liczony od momentu doręczenia wyroku). Apelację można złożyć również w terminie 7 dni od daty ogłoszenia wyroku. Będzie to miało podobny skutek co złożenie wniosku o uzasadnienie wyroku.
Apelacja wymaga takich formalności jak: dane osobowe, sygnaturę oraz datę wydania wyroku, oznaczenie sądu (tego, który wydał wyrok i tego, do którego kierujemy apelację), zarzuty dotyczące wyroku, żądanie zmiany wyroku lub jego uchylenia, uzasadnienie apelacji, wykaz dowodów, na które się powołujemy.
W apelacji można powołać się na:
- obrazę przepisów prawa materialnego;
- obrazę przepisów postępowania, jeśli mogła mieć wpływ na treść orzeczenia;
- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydanego orzeczenia;
- kontrowersyjną niewspółmierność kary.
Powodem do apelacji może być również przypadek, gdy osoba wydająca orzeczenie nie była do tego uprawniona, sąd był nienależycie obsadzony lub gdy członek sądu nie był obecny na całej rozprawie.
Apelacja może podważać cały wyrok lub tylko jego część. Powinna zostać ona złożona w sądzie, który wydał taki wyrok i dopiero on kieruje ją do sądu wyższej instancji.
Sąd odwoławczy może:
- utrzymać wyrok w mocy;
- uchylić wyrok (w takim przypadku albo kieruje sprawę do ponownego rozpatrzenia, albo umarza postępowanie);
- w przypadku gdy pozwala na to materiał dowodowy może zmienić zaskarżony wyrok.
Sąd odwoławczy nie może skazać osoby uniewinnionej przez sąd pierwszej instancji.
Sąd taki może przeprowadzić postępowanie dowodowe. Oddali jednak wniosek dowodowy, jeśli przeprowadzenie dowodu byłoby niecelowe w razie konieczności orzeczenia o uchylenie wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.
Jeżeli wniosek o apelację składa osoba pozbawiona wolności, choćby składała go w innej sprawie, wtedy sąd może zarządzić sprowadzenie takiej osoby na rozprawę. Sąd może jednak uznać, że wystarczy, że na takiej rozprawie znajdzie się obrońca oskarżonego. Jeśli składający apelację nie ma swojego obrońcy, ten zostaje mu przydzielony z urzędu.
Tagi: Apelacja, Jak złożyć apelację